POPPEL - Nu na enkele dagen van graafwerken op diverse plaatsen door de Civiele Bescherming en speurders van de federale politie blijkt dat er meerdere geheime stortplaatsen zijn in onze gemeente rijst de vraag wie er in een later stadium zal opdraaien voor de sanering van de gronden.
Zo bleek gisteren nog dat het bedrijventerrein van loonwerker Geert H. aan Tulderheyde in Poppel één grote stortplaats is. Daar werden de werken zelfs stilgelegd omdat tijdens het graven gevaarlijke chemische dampen vrijkwamen die irritatie veroorzaakten bij de speurders.
Gasgeur opgemerkt door omwonenden
Een gespecialiseerd team van de brandweer en experts gevaarlijke stoffen onderzoeken nu welke stoffen dat precies waren — en of de werken later veilig hervat kunnen worden.
Nu duidelijk is dat in Weelde, Poppel en andere Kempense locaties mogelijk grote hoeveelheden vervuild afval (o.a. industrieel zout) en chemische reststromen (drugaval) zijn gestort, rijst de vraag wie uiteindelijk verantwoordelijk wordt voor het opruimen. Het onderzoek van het parket loopt nog, maar experts wijzen erop dat de sanering van dergelijke vervuiling een jarenlange en bijzonder dure operatie kan worden. Afhankelijk van de diepte van de vervuiling, de verspreiding in bodem of grondwater en de aanwezigheid van stoffen uit drugslabo’s kan het gaan om werken die van honderdduizenden tot zelfs miljoenen euro kosten.
Volgens de Vlaamse bodemwetgeving ligt de saneringsplicht in eerste instantie bij de eigenaar van de grond of bij de vervuiler, als die kan worden geïdentificeerd. De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) kan echter ook ambtshalve optreden wanneer de betrokken partijen niet zelf tot actie overgaan. In dat geval laat OVAM bodemonderzoeken en opruimingswerken uitvoeren, en probeert ze de kosten nadien te verhalen op de wettelijke saneringsplichtige. Dat betekent dat een gemeente niet automatisch volledig voor de rekening moet opdraaien, maar ook niet volledig buiten schot blijft: wanneer illegale stortplaatsen zich op gemeentelijke eigendom bevinden, of wanneer de vervuiler niet of moeilijk te achterhalen is, kan een deel van de financiële last toch bij de lokale overheid terechtkomen.
Voor gemeenten zoals Ravels betekent dat een periode van grote onzekerheid. Hoewel het gerechtelijk onderzoek nog volop loopt, vrezen verschillende Kempense besturen dat een “miljoenenfactuur” niet uitgesloten is. Tegelijk bestaan er wel instrumenten om de impact te verzachten: OVAM kan cofinanciering voorzien bij historische of complexe vervuiling, en bij strafrechtelijke veroordelingen kunnen rechters de daders verplichten om de sanering te betalen. Ook Europese of Vlaamse milieufondsen kunnen in uitzonderlijke gevallen worden aangesproken.
Maar tot er duidelijkheid komt over de aard van de vervuiling, de omvang van de schade en de aansprakelijke partijen, blijft het toekomstscenario open. Eén ding staat wel vast: hoe langer de afbakening en verwijdering van de vervuilde zones duren, hoe hoger de maatschappelijke én financiële kost uiteindelijk wordt.
De Ravelse Burgemeester Nic Andriessen liet al verstaan dat hij nauw contact houdt met Frank Wilrycx, zijn ambtgenoot uit het ook getroffen Merksplas. Zij zullen de zaak accuraat opvolgen ter bescherming van mens, dier en natuur, en uiteraard ook het uiteindelijke kostenplaatje analyseren.
Burgemeester Andriessen reageert: "Het is een grootschalig dossier dat me als burgemeester natuurlijk bezighoudt, maar we blijven koel en volgen alles nauwgezet op. We werken nauw samen met Merksplas en staan klaar om ons burgerlijke partij te stellen indien nodig. De onderzoeken lopen nog, maar we willen geen enkel risico voor onze gemeente of het milieu. Ook met de hogere overheden bekijken we welke steun zij kunnen bieden, in de breedste zin van het woord."
