Naar aanleiding van het treinincident in Wetteren ging deze week onze aandacht uit naar de veiligheid in onze gemeente Ravels en bij uitbreiding naar onze woonkernen Ravels, Weelde, Weelde-Statie, Ravels-Eel en Poppel.
Doorheen al deze woonkernen lopen enkele drukke verkeersaders, waarover dagelijks zware vrachtwagens denderen waarvan niemand enig idee heeft wat zij zoal vervoeren. Niemand kent de codes op de oranje-rode plakkaten die achteraan zo'n vrachtwagen hangen, behalve onze brandweerlui die allen een beetje aan beroepsmisvorming lijden. Op bijgevoegde afbeelding kan je in het rood de grootste verkeersaders zien waarlangs dagelijks 24/24 en 7/7 dit zware vervoer passeert met al deze gevaarlijke stoffen. De fabrieken die deze gevaarlijke goedjes verwerken liggen natuurlijk niet allemaal langs de spoorweg. Daar komt ook nog vervoer langs de weg bij te pas, via de verschillende dorpskernen in bijv. Ravels. Hopelijk is er op de gemeente zoiets als een globaal plan voor het geval er ooit iets misloopt.
In Wetteren bleek dat er nogal wat problemen waren met parate kennis van de stoffen waarbij het in dit specifieke ongeval misliep. Er is gewoonlijk wel voldoende kennis over de verschillende producten, maar zoals in een ongeval met meerdere wagons zoals in Wetteren het geval was, kunnen verschillende stoffen met elkaar in aanraking komen en dat geeft dan weer onverwachte reacties waarop de hulpdiensten niet altijd goed zijn voorbereid. Na navraag is er echter blijkbaar binnen de Ravelse brandweer meer dan de gemiddelde kennis aanwezig om soortgelijke problemen op een adequate en professionele manier aan te pakken. Ravels beschikt over enkele mensen die over de materie gevaarlijke stoffen goed op de hoogte zijn.
In Ravels hebben we toch al één positief gegeven, er zijn geen bedrijven die stoffen verwerken of stockeren die onder de Seveso normen vallen. Globaal bekeken is Fluxys de grootste bedreiging moest er ooit ergens iets fout gaan met enkele woonkernen die niet zover afliggen in Poppel. Na de grote brand bij Van Raak zijn er op de IZ van Weelde weinig of geen gevaarlijke stoffen meer aanwezig zodat deze dreiging niet meer bestaat. Of ondertussen de watertoevoer is aanpast aan de eventuele behoefte bij een ramp is ons nog niet helemaal duidelijk. In 2001 was dit de oorzaak van het aanslepen van de brand bij Van Raak.
In principe zijn de bedrijven zelf verantwoordelijk voor de aangifte van gevaarlijke stoffen en het opstellen van het VIP, het voorafgaandelijk interventieplan. Hier wordt door de brandweer constant aan gewerkt door bedrijven aan te sporen om dit vooral VIP goed actueel te houden. Hiervoor heeft de brandweer iemand speciaal halftijds in dienst om al deze zaken goed te documenteren. Daarnaast is er dan ook zoiets als een ANIP, een algemeen nood en interventieplan dat onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid valt, en dan is er nog het BNIP, het bijzonder nood en interventieplan.
Verder is er bij een interventie de aanpak zelf. Hiervoor is er een operationele en een bestuurlijke cel die ergens centraal (bijv. het gemeentehuis) in actie treedt en het incident opvolgt. De operationele cel is vooral een zaak van de brandweer en de civiele diensten die samen de gevolgen van het incident aanpakken. Dit gebeurt dan best in samenspraak met de betrokken partijen. De bestuurlijke cel wordt vooral bevolkt door de bestuurders van de gemeente zoals de burgemeester en zijn medewerkers maar in beide cellen moeten normaliter specialisten uit alle disciplines zitten zoals bijv. burgemeester of gouverneur, brandweer, politie, medische dienst, civiele bescherming (logistiek) en informatie, aangevuld met eventueel experts en natuurlijk de communicatiediensten die een cruciale rol spelen in elk scenario. Steeds weer wordt de belangrijkheid van de communicatie of het gebrek ervan benadrukt in alle oefeningen.
Bij grotere incidenten is ook gebleken dat de apparatuur die in een C-korps zoals dat van Ravels beschikbaar is, dikwijls niet voldoet om rampscenario's van de meest uiteenlopende aard te bestrijden. Daarom is er in elke provincie een X-korps beschikbaar waarop men beroep kan doen in geval van nood. In principe kan ook het dichts bijzijnde Y-korps worden gevraagd om hulp te bieden, in ons geval zou dit Turnhout zijn.
We hopen met zijn allen natuurlijk dat Ravels gespaard blijft van een ramp met de omvang zoals die van Wetteren, maar we kunnen maar beter goed voorbereid zijn.
