Verenigingen

De plannen voor een nationaal park in de Noorderkempen zorgen al enige tijd voor onrust bij de landbouwers in de regio rond Turnhout.

Enkele organisaties, besturen en verenigingen steken hun ambities voor dergelijk park niet onder stoelen of banken.

Torenhoge ambities waar we de betrokken gemeentebesturen op willen aanspreken.  In het beoogde gebied ligt ‘slechts' zo’n 3000 à 3500 ha natuur, waardoor het behalen van een oppervlakte van 5000ha, zonder landbouwgronden te betrekken, onhaalbaar wordt. De rechtsonzekerheid binnen de landbouwsector is groot. 

Deze onzekerheden verwoorden landbouwers in een open brief gericht aan de gemeentebesturen van Arendonk, Oud-Turnhout, Ravels en Turnhout. Op donderdag 3/12/2020 werd deze brief aan de betrokken gemeentebesturen bezorgd. De overhandiging van de brief aan het stadsbestuur van Turnhout gebeurde op het melkveebedrijf van de familie Vercammen – Van Otten. Voorafgaand aan de overhandiging van de brief uitte Nicky Van Otten haar bezorgdheid over de toekomst van hun bedrijf.

“Wij, als jonge melkveehouders, hebben al zeker 20 ha landbouwgrond in het betreffende gebied, misschien valt onze bedrijfszetel met de omliggende percelen er zelfs in... Daar is allemaal heel veel onzekerheid over.”

“Wij zijn de 5de generatie die hier op deze plaats boeren, maar zijn erg bang voor onze toekomst, wij liggen er echt van wakker! Wij willen ondernemen. Wij hebben nog zo veel dromen om ons bedrijf moderner, dier- en milieuvriendelijker te maken, maar durven niet ver vooruit te kijken. Als we zien hoe onze kinderen met liefde en passie naar de boerenstiel kijken, zou het toch echt wel jammer zijn dat ze dit later zelf niet kunnen doen.”

Ook Katrien Vandeperre stond de vertegenwoordiging van het stadsbestuur van Turnhout te woord. Katrien baat samen met haar moeder een vleeskalveren- en akkerbouwbedrijf uit in Turnhout.

“Wij liggen met ons bedrijf tussen het Turnhouts Vennengebied, de Staatsbossen en De Liereman. Wij kregen recent nog een omgevingsvergunning en voldoen aan alle milieuvoorwaarden. De natuurparkplannen bezorgen me slapeloze nachten. Wij willen de investering in onze nieuwe stal terug kunnen verdienen. Laat ons ondernemen.”

“In coronatijden zien wij veel wandelaars bij ons bedrijf passeren. Wij heten deze wandelaars van harte welkom om te genieten van het mooie landschap waar wij ook voor zorgen.”

De open brief aan de gemeentebesturen van Arendonk, Oud-Turnhout en Ravels werd dondernamiddag door landbouwers via tractorpost bezorgd. Ook plaatsten de landbouwers borden met de slogans “Laat ons ondernemen”, “Boeren of natuurpark?” en “Mooi landschap! Wij zorgen ervoor!” met als baseline #geefboerenruimte op landbouwgronden en bij landbouwbedrijven in de regio.

De integrale tekst van de open brief:

Betreft: Nationaal Park Kempen 

Geachte Burgemeester en Schepenen,

Onzekerheid troef bij landbouwers in Arendonk, Oud-Turnhout, Ravels, Turnhout en omstreken. Zal mijn bedrijf in of nabij een nationaal park komen te liggen? Wat zullen de gevolgen hiervan zijn? Gaan we gronden in landbouwgebruik moeten afstaan? Deze en andere vragen leven opnieuw bij de lokale land- en tuinbouwers naar aanleiding van een recente publicatie in de Gazet van Antwerpen. 

We zijn verontrust via de Gazet van Antwerpen (“Turnhoutse Kempen op weg naar erkenning als nationaal park”, GvA dd. 6/11/2020) te moeten vernemen dat het oppervlaktecriterium inzake nationale parken 5.000 ha zou bedragen en vrezen voor de impact op de land-en tuinbouwsector in deze gebieden. Nationale parken zullen dus zeer grote gebieden betreffen die niet enkel natuur zullen omvatten. Volgens Natuurpunt zou landbouw echter niet worden geïmpacteerd, maar een kaartoefening leert ons dat we momenteel in de betrokken kerngebieden aan een oppervlakte effectieve natuur van 3.500 ha komen. We concluderen dat het vooropgestelde oppervlaktecriterium in onze regio nooit kan worden gehaald zonder gronden in landbouwgebruik in te nemen.

Het is de wens van de Vlaamse Regering om in deze legislatuur landschapsparken en vier Vlaamse/nationale parken op te richten. Op heden is er op Vlaams niveau geen overleg met de land-en tuinbouwsector over de wijze waarop uitvoering zal worden gegeven aan de beleidsambities inzake parken. Kennelijk wordt de betrokkenheid van de land- en tuinbouwsector niet nagestreefd, hoewel de sector een impact dreigt te ondervinden en er mogelijks ook verwachtingen opzichtens de sector zullen worden gesteld.

Voor de realisatie van nationale parken wordt bovendien geopteerd voor de methodiek van “projectwerking” via het Open Ruimte Platform (ORP) waarbij de invulling van projecten in handen wordt gegeven van lokale gebiedscoalities. Opnieuw is het niet duidelijk of de land- en tuinbouwsector bij deze gebiedscoalities zal worden betrokken. Sinds maart 2020 viel het lokaal overleg met de landbouwsector en de initiatiefnemers alvast stil.

Bovendien ontbreekt op heden een Vlaams kader m.b.t. de nationale parken, waardoor de doelstellingen, de criteria en de rechtsgevolgen onduidelijk zijn. Onduidelijkheid en onzekerheid troef dus. Een Vlaams (beleids)kader waarbij op voorhand duidelijke afspraken worden vastgelegd in overleg met de verschillende Vlaamse administraties en het middenveld, zijn volgens ons een manier om tot realisatiegerichte maar ook maatschappelijk gedragen oplossingen op het terrein te komen. 

We betreuren het dan ook dat de ambities niet zullen worden gerealiseerd via een wettelijk of reglementair kader, noch via gangbare processen - zoals AGNAS - die een gecoördineerd en maatschappelijk gedragen beleid via overleg met de diverse Vlaamse administraties en het middenveld tot stand brengen.

We dringen alvast aan op gebiedsgerichte en geïntegreerde oplossingen waarbij rekening wordt gehouden met de belangen van alle actoren die in een gebied actief zijn en waarbij al deze belangen de vereiste “ruimte” krijgen.

We danken u alvast rekening te willen houden met onze bezorgdheden en hopen dat jullie deze bekommernissen zullen meenemen. We vragen u met aandrang niet toe te treden tot de gebiedscoalitie en af te zien van een natuurpark in de regio. 
Deze nota zal ter informatie tevens bezorgd worden aan Kris Vreys (IOK) en Bas Van der Veken (Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete) als initiatiefnemers vanuit het Kempenpact 2030 én aan de lokale natuurpuntafdelingen. 

Met vriendelijke groeten,

Namens Boerenbond Namens Algemeen Boerensyndicaat
Leo Beyens Luc Huybrechts 

Voorzitter regioraad Turnhout Provinciaal bestuurslid 

Meer info:

Michiel Sels, regioconsulent 0475 653986

Volg ons op:

Website: Boerenbond.be 
Facebook: facebook.com/Boerenbond  
Twitter: twitter.com/Boerenbond 
#geefboerenruimte